Contextualisatie - aansluiten bij leefwerelden...

Met leerlingen van HAVO 2 hebben we samen twee verhalen vergeleken: de toespraak van Petrus aan joden in de tempel en de toespraak van Paulus in Athene aan polytheïsten en filosofen. Een boeiende exercitie. Al vlug ontdekten we dat het gaat om ‘aansluiten’, ofwel contextualisatie. In een schema gaat dat er als volgt uitzien.

Bron	Handelingen 3	Handelingen 17
Spreker	Petrus, apostel voor de joden	Paulus, apostel voor heidenen
Plaats	Jeruzalem (centrum joodse religie)	Athene (centrum Griekse filosofie)
Toehoorders	Joden	Heidenen
Aanleiding	Petrus en Johannes hebben een kreupele man genezen	Paulus spreekt bij de synagoge en de markt over de opstanding
Boodschap	Jezus is opgestaan! Geloof in Hem geeft leven, overvloed en geluk.	Jezus is de Rechter van hemel en aarde. Hij beoordeelt uw leven en wilt dat u zich bekeert van uw slechte leven.
Wat zegt Hij over God?	God heeft Zijn zoon gestuurd God heeft al door de profeten gesproken. God heeft Jezus opgewekt uit de dood. God spreekt nu nog tot hen en roept op tot bekering	God is de schepper van hemel en aarde. Hij heeft geen tempel en offers nodig van óns. Hij geeft ons alles wat wíj nodig hebben. God heeft Jezus aangesteld als rechter.
Bewijsmateriaal	Genezing van de kreupele Boeken van de profeten	Sterven en opstanding van Jezus!
Gezaghebbende bronnen	Mozes en de profeten	Griekse Filosoof Aretus: “Wij zijn goddelijk gemaakt”
Moeite met…	Joden hebben moeite om te erkennen dat Jezus de Messias is. Denken dat “de tempel is onze redding” (bijgeloof) of “Wij zijn de enigen die bij God horen” (hoogmoed)	Heidenen hebben moeite met het geloof in de opstanding. Vele Grieken denken “You only live once” (Epicurus) of “Blijf dicht bij jezelf” (Stoa).
Reactie	Velen geloven Apostelen worden gevangen	Sommigen geloven Anderen spotten

Uit deze verhalen blijkt dat de apostelen aansluiten bij de achtergrond van de toehoorders. Zo gebruikt Petrus allemaal voorbeelden uit de profetenboeken, die de Joden voor waar erkennen. En Paulus gebruikt juist voorbeelden uit de Griekse taal en cultuur die deze heidenen begrijpen. Beiden komen in hun toespraak terecht bij de kern: Jezus is de Opgestane, die levensreddende kracht heeft om zowel Joden als heidenen tot de orde te roepen.

We begrijpen nu nog beter hoe Paulus aan de gemeente van Korinthe schrijft: “Immers, de ​Joden​ vragen om een teken en de Grieken zoeken wijsheid; ²³wij echter prediken ​Christus, de Gekruisigde, voor de ​Joden​ een struikelblok en voor de Grieken een dwaasheid. ²⁴Maar voor hen die geroepen zijn, zowel ​Joden​ als Grieken,prediken wij ​Christus, de kracht van God en de wijsheid van God.” (1 Kor 1:22-24).

Doorgeven betekent aansluiten. Aansluiten bij de belevingswereld van de mensen. Dit is geen garantie dat het ook geloofd wordt. Aansluiten mag gebeuren in het besef dat God door zijn Geest werkt. En dat het Evangelie met Gods kracht en met Gods wijsheid wordt verkondigd. Hij staat garant voor de oogst die volgt!